Jeszcze 10 lat temu myślałam, że nie wybiorę się w podróż Koleją Transsyberyjską na własną rękę, bo to zbyt skomplikowane, trudne w realizacji, nie mówiąc już o tym, że przecież nie odważę się pojechać do Rosji bez biura podróży. Nastawienie zmieniłam, gdy zobaczyłam, ile kosztuje wyjazd zorganizowany… W tej cenie spokojnie mogę mieć dwa wyjazdy, więc dlaczego miałabym płacić komuś za to, że kupi mi bilety na pociąg i zorganizuje noclegi? Kiedy zajęłam się organizacją pierwszej wyprawy Koleją, trochę brakowało mi wskazówek, jak to zrobić, na co zwrócić uwagę itd. Do dyspozycji miałam tylko jeden z popularniejszych w Polsce przewodników, który nie jest aktualizowany zbyt często, a poza tym nie zawierał wszystkich informacji, których wtedy poszukiwałam. Dlatego poniżej zamieszczam informacje, które moim zdaniem powinny ułatwić zorganizowanie wyprawy Koleją na własną rękę.
DWORZEC WE WŁADYWOSTOKU
WYBÓR TRASY
Jeśli myślicie o podróży Koleją Transsyberyjską, to przede wszystkim musicie sobie odpowiedzieć na pytanie, jaką trasę chcecie pokonać i czy chcecie to zrobić bez przerw, czy jednak chcielibyście po drodze zobaczyć jakieś miasta. Bilety na Kolej sprzedawane są zawsze na konkretny dzień i konkretny pociąg. Dlatego nie macie możliwości wysiąść z pociągu i ponownie do niego wsiąść, jeśli uznacie, że chcielibyście zostać w którymś mieście dłużej. To niestety znacznie utrudnia spontaniczne podróżowanie, zwłaszcza jeśli macie ograniczoną liczbę dni urlopu i termin ważności wizy. Tym bardziej, że w najlepszym chyba czasie na podróż Koleją, Rosjanie też mają wakacje. Żeby nie mieć wszystkiego zapiętego na ostatni guzik, za pierwszym i za drugim razem zorganizowałam sobie dojazd w okolice Bajkału, a na miejscu już na bieżąco decydowałam, co będę tam robić. Zawsze to jakaś namiastka spontaniczności ;).
Podróż Koleją Transsyberyjską zaczyna się na Dworcu Jarosławskim w Moskwie, choć oczywiście można też wybrać inne miejsce jej rozpoczęcia. Zakończyć może się zaś we Władywostoku lub Pekinie, do którego można dojechać trasą przez Mongolię lub Mandżurię. Z Władywostoku trasa Kolei prowadzi nawet do Korei Północnej, ale na stronie KT nie udało mi się znaleźć żadnego połączenia, więc zakładam, że zakup biletu nie jest wcale taki prosty ;).
MARMUROWY DWORZEC W SLUDIANCE
Jeśli zdecydujecie się na zakończenie podróży w Mongolii lub Chinach, to przed wyjazdem z Polski musicie pamiętać o wyrobieniu sobie wizy. Pod koniec stycznia 2016 roku Chiny wprowadziły wprawdzie możliwość sześciodniowego pobytu na terenie kraju bez obowiązku posiadania wizy, ale dotyczy to tylko osób podróżujących tranzytem drogą lotniczą. Nie dotyczy zatem niestety miłośników kolei. Wymagania czasami się zmieniają, a te najbardziej aktualne można zawsze sprawdzić na stronach MSZ (http://msz.gov.pl/pl/informacje_konsularne/profile_krajow/mongolia; http://msz.gov.pl/pl/informacje_konsularne/profile_krajow/chiny).
Poza wyborem miast, które zobaczycie w trakcie podróży, musicie też zastanowić się, czy chcecie pokonać trasę pociągiem w obie strony, czy może jednak skorzystacie też z samolotu. Jazda pociągiem to oczywiście tańsza opcja. Żeby jednak pokonać trasę drogą kolejową w obie strony, a przy okazji zobaczyć coś po drodze, musicie mieć więcej czasu.
RODZAJ WAGONU
Zanim przejdziecie do zakupu biletów, musicie zdecydować się, jakimi wagonami będziecie podróżować. Koleje rosyjskie umożliwiają wybór spośród pięciu klas. W kolejności od najbardziej komfortowych i najdroższych są to:
* Wagon luks, czyli pierwsza klasa - w każdym przedziale wagonu tego typu znajdują się po dwie kanapy, które mogą zostać zamienione na łóżka. W przedziałach znajdują się umywalki, a czasami również niewielkie kabiny prysznicowe. W każdym wagonie znajduje się od 8 do 12 łóżek.
WAGON TYPU LUKS
* Wagon SW (w oryginale CB) - w wagonach tego typu znajduje się zwykle 18 łóżek, czyli o połowę mniej niż w kolejnej klasie - kupe.
WAGON SW
* Wagon kupiejnyj (kupe), czyli druga klasa - ten rodzaj wagonu podzielony jest na przedziały, z których w każdym znajdują się cztery łóżka (dwa dolne i dwa górne). Przewagą tego typu wagonów jest to, że gwarantują przynajmniej odrobinę prywatności, zwłaszcza jeśli podróżuje się grupą czteroosobową. Trudniej w nich jednak nawiązać kontakty z innymi pasażerami.
WAGON KUPE
* Wagon plackartnyj - ten rodzaj wagonu podzielony jest na boksy, które nie są zamykane. W każdym boksie znajduje się po sześć miejsc leżących - cztery usytuowane są po jednej stronie przejścia prostopadle do niego, a dwa kolejne znajdują się po drugiej stronie przejścia i są do niego równoległe. Przewagą tego typu wagonów jest to, że łatwiej jest w nich nawiązać kontakty, a poza tym uchodzą za najbardziej bezpieczne, ponieważ wszyscy pasażerowie się znają, a przedziały nie są zamykane, więc słychać w nich, co dzieje się u sąsiadów. Osoby mające problemy ze snem powinny jednak rozważyć stopery, żeby nie narazić się na nieprzespaną noc, jeśli któryś ze współpasażerów będzie chrapał ;).
WAGON PLACKARTNYJ
Od osób, które nigdy nie widziały pociągów Kolei Transsyberyjskiej, parę razy usłyszałam pytanie, jak dokładnie wyglądają wagony plackartnyje i co oznacza, że dwa łóżka w każdym boksie są usytuowane równolegle do kierunku jazdy, więc poniżej zamieszczam dwa zdjęcia, które pokażą, o czym mowa :). Dolne łóżko jest łóżkiem tylko w nocy, a w ciągu dnia zamienia się w stolik z dwoma siedzeniami.
WAGON PLACKARTNYJ
* Wagon sidiaszczyj – w wagonach tego typu dostępne są wyłącznie miejsca do siedzenia, są więc również najtańsze. Na dalekich trasach wagony takie jeżdżą rzadko z racji na mniejszy komfort podróży, ale jeśli będziecie pokonywać również krótsze odcinki, to może to być ciekawa alternatywa.
WAGON SIDIASZCZYJ
W każdym wagonie znajdują się dwie toalety usytuowane na dwóch jego przeciwległych końcach. Każdy ma też samowar, który umożliwia zrobienie ciepłej herbaty lub kawy oraz opiekuna zwanego prowadnicą/prowadnikiem. Osoba ta sprawdza bilety przed wejściem pasażerów do pociągu i dba o porządek w swoim wagonie.
ZAKUP BILETÓW
Bilety na kolej można kupić na własną rękę, jeśli posiada się kartę z technologią 3-D Secure, lub skorzystać z usług pośrednika. Druga opcja jest na pewno łatwiejsza, bo nie musicie przejmować się wyszukiwaniem połączeń na stronie rosyjskich kolei ani płatnością on-line. Przestaje jednak być atrakcyjna, jeśli zdecydujecie się na podróż odcinkami. Jeden z pośredników poinformował mnie, że do każdego biletu dolicza 60 zł opłaty opłaty za pośrednictwo. W tym roku za przejazd na trasie Władywostok-Ułan Ude w trzech odcinkach zapłaciłam około 550 złotych. Gdybym zdecydowała się na zakup u pośrednika, to musiałabym zatem doliczyć do kosztu biletów 180 złotych.
Zakupu biletów można dokonać za pośrednictwem strony Kolei Rosyjskich: http://pass.rzd.ru/main-pass/public/en. Strona dostępna jest w języku angielskim, jednak dla ułatwienia i tak opiszę procedurę zakupu biletów.
Po wyborze daty i trasy przejazdu jesteście przekierowywani na stronę, gdzie możecie wybrać konkretny pociąg. Warto pamiętać, że godziny odjazdów i przyjazdów pociągów do poszczególnych stacji podawane są według czasu moskiewskiego, więc lepiej uwzględnić to w trakcie planowania podróży.
Z im większym wyprzedzeniem kupujecie bilety, tym oczywiście większa szansa, że uda Wam się wybrać te miejsca, na których najbardziej Wam zależy. Sprzedaż elektroniczna biletów rozpoczyna się na 60 dni przed planowaną podróżą. Jednak nie wszystkie wagony trafiają do sprzedaży w tym samym czasie, więc jeśli na przykład zależy Wam na klimatyzacji, a w dostępnych wagonach jej nie ma, to czasem wystarczy po prostu poczekać kilka dni.
Jeśli zdecydujecie się już na konkretny pociąg i wagon, to pojawia się rzut wagonu z informacją, które miejsca są jeszcze dostępne. Przed wyborem konkretnych miejsc system poprosi Was jednak o podanie danych pasażerów, na których nazwiska wystawione zostać mają bilety:
System domaga się niestety podania drugiego imienia, z czego wybrnęłam, wpisując w tej pozycji myślnik. Jeśli zaś chodzi o typ dokumentu, to wybierałam opcję "zagraniczny dokument". Po wpisaniu danych będziecie mogli wybrać konkretne miejsce w wagonie. Oczywiście najmniej atrakcyjne są miejsca w pobliżu toalet i samowaru m.in. z racji na spory ruch, więc warto to uwzględnić przy zakupie biletów. W niektórych pociągach będziecie mieli też możliwość zaznaczenia, czy chcecie otrzymać w pociągu pościel (w części pociągów cena od razu zawiera zaś opłatę za pościel).
WYBÓR MIEJSC W POCIĄGU
Po wyborze miejsc zostaniecie przekierowani na stronę zawierającą potwierdzenie rezerwacji. W tym miejscu będziecie musieli potwierdzić jeszcze, że akceptujecie regulamin oraz że rezerwację opłacicie kartą. Kolejnym krokiem jest płatność:
Ten ekran wyświetla się tylko po rosyjsku, ale na szczęście jest dość intuicyjny. Po kolei wpisujecie numer karty, miesiąc/rok jej ważności oraz imię i nazwisko właściciela. Po prawej stronie wpisujecie natomiast kod zabezpieczający i to prawie koniec, bo musicie jeszcze potwierdzić płatność na stronie banku.
3-D Secure
Bilety będziecie mogli kupić na własną rękę tylko pod warunkiem, że posiadacie kartę płatniczą z technologią 3-D Secure. W skrócie chodzi o to, że jeśli chcecie dokonać płatności taką kartą, to jesteście przekierowywani na stronę banku, gdzie musicie ją potwierdzić kodem jednorazowym. W 2012 roku, kiedy organizowałam swoją pierwszą wyprawę Koleją Transsyberyjską, zakup biletu był znacznie bardziej skomplikowany, bo wtedy takie karty oferowały tylko trzy banki w Polsce. Mój bank nie znajdował się niestety w tej trójce i dlatego musiałam znaleźć osobę, która ma odpowiednią kartę.
Teraz powinno być już znacznie łatwiej, bo technologię 3-D Secure ma już zdecydowana większość banków. Ja akurat miałam problem, mimo że moja karta ma technologię 3D-Secure. Wszystko przebiegało dobrze do momentu potwierdzenia transakcji kodem. Wówczas ze strony Kolei otrzymywałam informację, że transakcji nie udało się zrealizować, a w banku otrzymałam informację, że nie dostał nawet zapytania o autoryzację płatności. Na szczęście koleżanka z kartą w mniejszym banku była w stanie dokonać płatności. Dlatego jeśli okaże się, że macie problem z Waszą kartą, to nie zrażajcie się, bo zawsze możecie skorzystać z czyjejś pomocy.
DWORZEC W BIEŁOGORSKU Z OBOWIĄZKOWYM POMNIKIEM LENINA
ALKOHOL W POCIĄGACH
Pewnie wyda się Wam to niewiarygodnie, ale w rosyjskich pociągach teoretycznie nie można pić alkoholu, a za picie grozi grzywna. Teoretycznie, bo sama nieraz widziałam pijących podróżnych lub słyszałam dźwięki otwieranych butelek. Żeby uchronić się przed karą, nie można się po prostu afiszować z butelkami i otwierać butelek w momencie, kiedy wagonem przechadza się policja. Oczywiście dotyczy to tylko wagonów bez przedziałów, bo do zamykanych przedziałów policja raczej nie wejdzie bez powodu.
